osyo-Ekonomik Derecelendirme (SED) ile Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Ýstanbul, Ýzmir ve Kocaeli illerine ait 71 ilçe ve bunlara baðlý 481 mahalleyi refah, yaþanabilirlik ve kültürel düzey açýsýndan deðerlendirdi

 

Hazýrlanan çalýþmada, ilçe ve mahalle düzeyindeki bölgelerin göreli sosyo-ekonomik derecelerinin ve sýralamalarýnýn belirlenmesi amaçlanmaktadýr. REIDIN SED deðerleri, önceden belirlenen 9 farklý sýnýfa göre birbirlerine benzerlik bakýmýndan kümelenmiþtir. Belirlenen 9 sýnýf; A+, A, A-, B+ , B, B-, C+, C, C- þeklinde olup, ilçe ve mahallelerin sosyo-ekonomik açýdan birbirlerine göre üstünlüklerini göstermektedir. Buna göre;

 

Refah Düzeyi için Satýþ Fiyatlarý ve Kira Deðerleri: Bölgelerdeki refah düzeyinin belirlenmesi SED çalýþmasýnýn en önemli girdilerinden birisidir. Ýlçe ve mahalle düzeyindeki konutlarýn ilgili dönemdeki ortalama metrekare satýþ fiyatlarý ile kira deðerleri refah düzeyinin ölçümlenmesinde kullanýlmýþtýr. 

 

Yaþanabilirlik Düzeyi için Nüfus ve Konut Yoðunluðu: TÜÝK Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi verileri kullanýlarak ilçe ve mahalle düzeyindeki nüfus ve konut yoðunluðu analiz kapsamýna dahil edilmiþtir.

Kültürel Düzey için Eðitim Süresi ve Eðitim Seviyesi: TÜÝK Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi verilerinden faydalanarak ilçe ve mahalle düzeyinde ortalama eðitim süresi ve eðitim seviyesi ilgili bölgenin kültürel düzeyinin belirlenmesinde analiz kapsamýna önemli bir girdi olarak eklenmiþtir.

 

2013 yýlýnýn son 6 ayýna iliþkin verileri ortaya koyan REIDIN SED raporuna göre, Türkiye´nin refah, yaþanabilirlik ve  kültürel düzey bakýmýndan en yüksek dereceye sahip A+ ilçeleri Ankara, Ýstanbul ve Ýzmir þehirlerinde yer almaktadýr. Diðer taraftan, Adana, Bursa ve Kocaeli ilçelerinin derecelerinde yýlýn ilk yarýsýna göre bir yükseliþin olduðu görülürken ; Antalya ilçeleri genelinde dönemler arasý deðiþim nispeten daha az yaþanmýþtýr.

 

2013 yýlýný A+ derecesi ile geçiren ilçelere baktýðýmýzda, sýrasýný ve derecesini koruyan Beþiktaþ´ýn yanýnda Adalar ve Sarýyer yýl içerisinde yükselerek yerini alan ilçeler olarak öne çýkmaktadýr. Kadýköy ve Bakýrköy ilçeleri A+ derecesini koruyan fakat puan olarak 2013 yýlýný kayýpla kapatan ilçeler olarak göze çarpmaktadýr.

 

Ýzmir´in Karþýyaka ve Narlýdere ilçeleri bir önceki döneme göre geliþim göstererek A+ derecesine sahip olan ilçeler olarak dikkat çekmektedir. Ýstanbul Eyüp, Maltepe, Zeytinburnu ve Antalya Konyaaltý geliþim göstererek bir üst dereceye ulaþan ilçelere örnek olarak gösterilebilir. Sosyo-ekonomik derecelendirmede esas alýnan yüksek öðretim oraný ve konut yoðunluðu deðiþkenleri için ilçelerdeki duruma bakýldýðýnda REIDIN SED sýralamasýnda birinci sýrada yer alan Beþiktaþ, %34 ile yüksek öðretim oranýnýn en yüksek olduðu ilçe konumundadýr. Kapsanan 71 ilçe arasýnda 68nci sýrada bulunan Sultangazi ile 69ncu ve 71nci sýrada yer alan Arnavutköy ile Sultanbeyli, %3 ile yüksek öðretim oranýnýn en düþük olduðu ilçelerdir.

 

343.696 daire sayýsý ile konut yoðunluðunun en yüksek olduðu ilçe konumundaki Ankara´nýn Çankaya ilçesi REIDIN SED sýralamasýnda 7nci sýrada olup, 8.364 daire sayýsý ile konut yoðunluðu en düþük olduðu Ýstanbul´un Þile ilçesi ise 19ncu sýrada yer almaktadýr.

 

2013 yýlýnýn ilk 5  A+ mahalleleri:

Sýralamanýn deðiþmez isimlerinden Bebek, Etiler, Levent, Caddebostan, Arnavutköy, Gümüþsuyu, Fenerbahçe, Teþvikiye gibi mahalleler A+ derecesinde yerlerini korurken; Ýstanbul dýþýnda A+ derecesinde mahallesi bulunan þehir mevcut deðildir. Bunun yanýnda, geliþim göstererek bir üst dereceye týrmanan ve dönemsel olarak tutarlý þekilde deðer kazanan bölgelerden olan Maslak bir önceki döneme göre sýralamada 19, Fikirtepe ise 20 sýra yükselmiþtir:

 

Sosyo-ekonomik derecelendirmede esas alýnan yüksek öðretim oraný ve konut yoðunluðu deðiþkenleri için mahallelerde durum incelendiðinde;

 

Kapsanan 481 mahalle arasýnda %50 ile yüksek öðretim oranýnýn en yüksek olduðu mahalle 37nci sýrada bulunan Ýzmir/Karþýyaka/Maviþehir iken, %2 ile yüksek öðretim oranýnýn en düþük olduðu mahalle 481nci sýrada bulunan Ýstanbul/Esenyurt/Pýnar mahallesidir. 37.637 daire sayýsý ile konut yoðunluðu en yüksek olan Ýstanbul/Küçükçekmece/Atakent mahallesi sýralamada 49ncu, 324 daire sayýsý ile konut yoðunluðu en düþük olan Ýzmir/Konak/Namýk Kemal mahallesi ise 445nci sýrada yer almaktadýr.

 

Konu ile ilgili görüþlerini belirten REIDIN Veri Uzmaný Burcu Köksal, "Çalýþma kapsamýnda alýnan sonuçlara bakýldýðýnda, oturmuþ bir düzene sahip olan mahallelerin derecelendirmelerinde aþýrý deðiþkenliklerin görülmediðini ancak yýldýzý parlayan bölgelerin, çeþitli geliþim ve deðiþimlerle nitelikli gayrimenkul ve demografinin bölgeye kazandýrýlmasý neticesinde yüksek derecelere doðru kaydýðýný söyleyebiliriz. Dünya genelinde özellikle ulaþýlabilir veriler doðrultusunda, il bazýnda yapýlan ve bölgenin karakteristiðini ortaya koyan çalýþmalara rastlamak mümkün. REIDIN olarak bu çalýþmalarý Türkiye´nin mahalleleri seviyesinde yapabiliyor olmak, bölgelerin birbirlerine görece üstünlüklerini ve derecelerini ölçümlüyor olmak þeffaflýk ve ulaþýlabilir veri anlamýnda saðladýðýmýz büyük bir hizmet. Bu hizmetten baþta gayrimenkul geliþtiricileri, yatýrýmcý ve danýþmanlarý olmak üzere telekom, perakende ve hýzlý tüketim þirketlerinin faydalandýðýný görüyoruz. Yakýn dönemde Türkiye genelindeki bütün mahallelerin çalýþmaya dahil edileceðini belirten Köksal, bu sayede Ýstanbul mahallelerinin kendi içinde karþýlaþtýrmasýný yapabileceðimiz gibi Gaziantep, Samsun, Kayseri gibi bütün ülke illerinin mahallelerinin de görece üstünlüklerini ölçümleyebileceðiz" þeklinde konuþtu.