En basit tanýmýyla daha yüksek Faiz oraný üzerinden kullanýlmýþ bir kredinin, faizlerin düþmesiyle birlikte kalan borca düþük Faiz oraný üzerinden yeni bir Kredi alýnmasý olarak tanýmlanan bu iþlemin hangi koþullarda yapýldýðý büyük önem taþýyor. Doðru yapýlandýrmanýn tüketici açýsýndan büyük avantajar saðlayabileceðini ancak yanlýþ bir hareketin de tüketicinin tüm yaþamýný etkileyebileceðine dikkat çekenbankacýlýk uzmanlarýna tüketici, Konut ve otomobil kredilerinde yeniden yapýlandýrmanýn nasýl, ne zaman, hangi koþullarda yapýlmasý gerektiðini sorduk.

Ýþte kredilerde yeniden yapýlandýrmayla ilgili banka uzmanlarýnýn en çok sorulan 10 soruya verdikleri cevaplar:

1- KÝMLER KREDÝSÝNÝ YAPILANDIRMAYI DÜÞÜNMELÝ?

Þu anda Kredi ödemesi olan herkes oluþan yeni þartlara göre, kendi ödeme koþullarýný gözden geçirmeli. Tüketicilerin þu anda ne kadar ödediðini, toplam maliyetinin ne olduðunu ve oluþan yeni þartlarda bunlarýn nasýl deðiþeceðini hesaplamasýnda hiç bir sakýnca yok. Bunu kendileri de yapabileceði gibi, bankalara hesaplatabilirler. Kimse ben krediyi aldým, aylýk ödemeleri de keseme göre deyip, gözünü kulaðýný kapatmasýn, mutlaka yeni þartlara göre durumunu gözden geçirsin.

2- YENÝDEN YAPILANDIRMADAKÝ EN ÖNEMLÝ ETKEN NEDÝR?

Konut kredilerinin yeniden yapýlandýrýlmasý konusu yeni bir konu deðil. Geçmiþte de faizlerin düþmesiyle birlikte bir dönem gündeme gelmiþ ve bir kýsým tüketici bu imkandan yararlanmýþtý. Bankalarýn bu konudaki kayýplarýný önlemek adýna, 2007´de çýkan Mortgage Kanunu´nda yeniden yapýlandýrmaya yüzde 2 oranýnda ceza uygulanmasý düzenlemesi getirildi. Buna göre, konut kredisini yeniden yapýlandýran tüketici kalan borcu üzerinden yüzde 2 ceza ödeyerek yapýlandýrmayý yapabiliyor. Dolayýsýyla tüketici ödeyeceði yüzde 2´lik cezayla birlikte yeni kredinin kendisine ne kadara mal olduðunu bilerek bu yola gitmeli. Diðer kredilerde de kar/zarar durumu yapýlandýrma için en önemli konu.

3- NEDEN YAPILANDIRMA YAPILMALI?

Kullanýlan kredi faizi, þu anda bankalarýn sunduðu kredi faiz oranýndan ciddi oranda düþükse o zaman tüketici kalan borcunu yeniden yapýlandýrýrak daha az borç ödeyebilir. Aldýðý toplam kredinin maliyeti açýsýndan kâra geçebilir.

4- YAPILANDIRMADA DOÐRU FAÝZ ORANI NEDÝR?

Kredi yapýlandýrmasýnda herhangi bir konuda tek bir doðru yok. Dolayýsýyla bu konuda genellemeler yapmak da doðru deðil. Her kredinin kendine özgü þartlarýnda deðerlendirilmesi gerekiyor. Ancak þu anda yüzde 2-2.5´lar seviyesinde faizle kredi kullanmýþ olanlar hiç beklememeli. Yüzde 1.50 hatta yüzde 1.30 seviyelerinde faizle kredi kullanmýþ olanlar da avantaja göre karar vermeli.

5- YÜZDE 1.30 ORANININ ALTINDA ALANLAR NE YAPMALI?

Türkiye´de Konut Kredisi Faiz oranlarý uzun bir süre yüzde 1.30 ve yüzde 1.05 seviyelerinde seyretti. Alýnan kredilerin büyük çoðunluðu bu bantta kredi kullandý. Özellikle yüzde 1.10 civarýnda faizle kredi alanlarýn bir süre daha beklemesinde yarar var. Aralýk ayýný atlatýp, ocak ayýnda Merkez Bankasý´nýn faiz kararlarýnýn Konut Kredisi faizlerini nasýl etkilediðine bakýlmalý. Ona göre karar verilmeli.

6- FAÝZLER DAHA DÜÞECEK MÝ?

Þu anda en fazla yüzde 0.80 seviyelerine kadar düþen konut kredisi faiz oranlarýnda genel ortalama yüzde 0.85-0.95 aralaðýnda seyrediyor. Piyasalarda Merkez Bankasý´nýn aralýk ayýnda veya ocak ayýndaki Para Politikasý Kurulu (PPK) toplantýsýnda yüzde 5.75 olan gösterge faizini düþüreceði yönünde bir beklenti oluþmuþ durumda.

Bu indirimin gerçekleþmesi halinde faizlerin daha da düþmesi beklenebilir. Ancak bu oranýn ABD ve Avrupa´nýn bazý ülkelerinde olduðu gibi yüzde 0.45-0.50 seviyelerini düþmesi Türkiye koþullarýnda mümkün görünmüyor. En düþük yüzde 0.75 seviyelerine kadar gerileme bekleniyor. Bu seviyelere gelindiðinde, tüketicinin zaman kaybetmeden yapýlandýrma koþullarýný ciddi olarak ele almasý öneriliyor. Ancak her þartta toplam maliyet unsuruna dikkat edilmeli.

7- KARAR VERMEDE KALAN VADENÝN ETKÝSÝ VAR MI?

Elbette vade önemli. Örneðin bazý kredilerde 1 yýl vade kalmýþsa bile yapýlandýrma gerekebilir. Ancak bazý kredilerde de örneðin 5 yýl vadede sadece 1 yýl kaldýysa ve faiz oraný da yüzde 1.5´lardaysa onu yapýlandýrmaya gerek yok. Fakat özellikle konut kredilerinde 10 yýl vadede henüz 2-3 yýl kalmýþsa bile, yapýlandýrmada oluþacak yeni þartlar gözden geçirilmeli. Alýnan kredinin vadesinin yarýsýndan fazlasý duruyorsa, yeniden yapýlandýrma mutlaka düþünülmeli.

8- AYNI BANKA MI FARKLI BANKAYA MI GÝDÝLMELÝ?

Tüketici böyle bir opsiyonu önce kendi bankasýyla görüþebilir. Ancak farklý bankalardan oran alýp en iyi teklifi deðerlendirme de fayda var. Tüketici bankasýna ‘Bana farklý bir banka þu teklifi yaptý, siz de aynýsýný yapabilirseniz, burada kalýrým´ diyerek pazarlýk da yapabilir, özel oran alabilir.

9- ELÝNÝZE TOPLU PARA GEÇERSE NE YAPMALI?

Kredi taksidi ödeyen bir tüketicinin eline toplu bir para geçmesi durumunda eðer kredinin kapanmasýna az bir süre kalmýþsa eldeki parayý borcun yeniden yapýlandýrýlmasýnda kullanmak mantýklý olabilir. Yani kalan borçtan eldeki para düþürülerek yeni Faiz oranlarý üzerinden yeni bir kredi alýnabilir. Ancak bu hesabý yaparken de yine bir bankacýlýk uzmanýyla görüþülerek, paranýn mevduatta tutulmasý durumu ile borç ödenmesi durumundaki avantajlarýn iyi hesaplanmasý önemli.

10-YAPILANDIRMADA EK MASRAFLAR ÇIKACAK MI?

Her kredi kullanýmýnda dosya, komisyon, Ekspertiz ücreti gibi farklý kalemlerde maliyetler çýkabilir. Dolayýsýyla karar vermedeki tek etken faiz oraný olmamalý. Toplamda ne kadar borç ödendiðine, bunlarýn ne kadarýnýn dosya ve diðer masraflar olduðuna bakýlmalý.Kaynak:Akþam