Projeden mülk almanýn dezavantajlarý

Ýnþa halinde bir mülk almak yani halk arasýnda kabul gören deyimi ile "projeden mülk almak" riskli bir Yatýrým türüdür. Bu tip yatýrýmda ekonominin Temel kurallarý geçerlidir: Yüksek risk, yüksek getiri. Projeden mülk aldýðýnýzda, projenin geliþtirilememe, baþarýlý olamama ve Ýnþaat riski ile birlikte müteahhidin iþi bitirememe riskini de satýn alýrsýnýz. Özellikle ekonominin dar boðazda olduðu dönemlerde projeden Ev Almak çok risklidir. Çünkü hangi müteahhidin gerçekte nasýl bir durumda olduðunu anlamak, göründüðü kadar kolay deðildir.

Ýnþaat halinde bir mülkü almaya karar verdiniz. Nelere dikkat etmelisiniz?

Yapý ruhsatýný incelemelisiniz

Projenin veya binanýn Ýnþaat ruhsatýný henüz alýp almadýðýný kontrol etmelisiniz. Almak istediðiniz baðýmsýz bölüm numarasýnýn ruhsat projesinde, makette ayný yerinde olup olmadýðýný kontrol etmeli, eðer siz edemiyorsanýz birine kontrol ettirmelisiniz.

Proje ve kullaným alanlarýný kontrol etmelisiniz

Maalesef her satýcý dürüst satýcý olmayabilir. Bu nedenle almayý düþündüðünüz mülkün odalarýnýn kullanýmlarýný ve kaç metrekare olduklarýný incelemelisiniz. Çünkü satýþ metrekaresi ile kullaným metrekaresi arasýnda ciddi farklýlýklar olabilmektedir.

Sözleþme ve teknik taleplerinizi iyi biçimlendirmelisiniz

Projeden ev almanýn bir diðer dezavantajý da bir sayfa sözleþmeyle mülk almaktýr. Bu sözleþmelerin üstünde genelde "Satýþ Vaadi ve Ýnþaat Sözleþmesi" yazar. Ancak kanunlarýmýza göre satan ve alan arasýndaki sözleþme tapuda yapýlmamýþsa (resmi senetle), ve tapuya kayýt edilmemiþse bu sözleþme"satýþ vaadi olarak" geçerli deðildir. Bu sözleþmeler tapuya kayýt edilmediði sürece klasik bir sözleþmeden farký yoktur. Kýsacasý Tapu verilmiyorsa, adý ne olursa olsun siz imzaladýðýnýz sözleþme ile baþbaþasýnýzdýr.

Yine de almaya karar verdiyseniz bu durumda; sözleþme yapmalýsýnýz. Sözleþmede mülkün bitirilme tarihi, geç teslim edilirse ne olacaðý, herhangi bir cezai þart olup olmayacaðý yazýlmalýdýr. Ayrýca projede kullanýlacak malzemeler sözleþme eki teknik þartnamede yeterli detayda olmalýdýr.

Genel giderleri sormalýsýnýz

Geliþtiriciler çok güzel maketler hazýrlar. Su ve ýþýklarla mülk çok cazip görülür. Ama her güzel þeyin bir maliyeti vardýr. Bu nedenle projeden mülk alýrken genel gider konusundaki yaklaþýmlarýný sormalýsýnýz.

Sözleþme de satýlamaz þartý olabilir

Bazen projeden alýnan mülkler için hazýrlanan sözleþmelerde mülkü belli bir süre için satamayacaðýnýz dile getirilir. Eðer aldýktan kýsa bir süre sonra satma planýnýz varsa bu madde size engel olacaktýr.

Yapý kullanma izin belgesi (iskan) belgesi

Geliþtiricinin / müteahhidin iskân alma niyeti olup olmadýðýný, inþaatýn kullaným izni almaya uygun olup olmadýðýný öðrenmelisiniz. Ýskan almayý Taahhüt eden projeleri tercih etmeli ve yapacaðýnýz sözleþmede bunun olmasýna dikkat etmelisiniz.

Ödeme ve kredi seçeneklerini öðrenmelisiniz

Bir mülk almaya karar verdiniz ve Kredi kullanmayý düþünüyorsunuz. Kredi kullanýrken, ödeme gücünüz, peþinat verebileceðiniz tutar ve diðer risklerinizi dikkate almalýsýnýz. Bazý durumlarda proje geliþtiricisi kredi seçeneklerini kendi geliþtirerek son kullanýcýya sunar, bunu da düþünebilirsiniz ancak bu tür kredilendirme seçenekleri genelde daha kýsa vadelidir.

Geliþtirici/müteahhit firmalarý araþtýrmalýsýnýz

Ýnþa halinde bir Konut satýn alýyorsanýz, satýcýnýn güvenilirliði, mali durumu ve geçmiþte sattýðý konutlar konusunda bilgi edinmeye çalýþmalýsýnýz. Ancak tabi ki bu ülkemizde hiç de kolay bir durum deðildir. Daha önce baþarýlý bir þekilde birçok projeyi sorunsuz þekilde geliþtirmeyi baþarý ile yapmýþ ve tamamlamýþmüteahhitlere güven duymak daha kolaydýr. Bunun Temel sebebi geliþtiricilerin rüþtlerini ispatlamýþ olmalarýndan gelmektedir.

 Cansel Turgut Yazýcý- exclusivehomes dergisi