Gecekondu Kanunu
GECEKONDU KANUNU (1)
Kanun Numarasý : 775
Kabul Tarihi : 20/7/1966
Yayýmlandýðý R. Gazete: Tarih : 30/7/1966 Sayý: 12362
Yayýmlandýðý Düstur : Tertip: 5 Cilt: 5 Sayfa: 2626
Kapsam ve tarif:
Madde 1 - Mevcut gecekondularýn ýslahý, tasfiyesi, yeniden gecekondu yapýmý-
nýn önlenmesi ve bu amaçlarla alýnmasý gereken tedbirler hakkýnda bu kanun hü-
kümleri uygulanýr.
Madde 2 - Bu kanunda sözü geçen (Gecekondu) deyimi ile, imar ve yapý iþleri-
ni düzenliyen mevzuata ve genel hükümlere baðlý kalýnmaksýzýn, kendisine ait ol-
mýyan arazi veya arsalar üzerinde, sahibinin rýzasý alýnmadan yapýlan izinsiz
yapýlar kastedilmektedir.
Belediyelere arsa saðlanmasý:
Madde 3 - Bu kanunun yürürlüðe girdiði tarihte, Hazinenin, özel idarelerin
ve Vakýflar idaresi dýþýndaki katma bütçeli dairelerin mülkiyetindeki arazi ve
arsalardan veya Devletin hüküm ve tasarrufu altýndaki yerlerden, belediye sýnýr-
larý içinde olanlar ve 6785 sayýlý Kanunun 47 nci maddesine dayanýlarak tesbit
edilen mücavir sahalarda bulunanlar, bu kanunda belirtilen amaçlarda kullanýlmak
üzere, bedelsiz olarak igili belediyelerin mülkiyetine geçer.
Ancak, bir kamu hizmetine ayrýlmýþ olan veya 23/12/1960 tarih ve 189 sayýlý
Kanun kapsamýna girenlerle, 4753 sayýlý Kanun hükümlerince kültür arazisi ola-
rak tesbit edilenler veya gerek bu ve gerekse diðer kanunlarda belirtilen amaç-
larda kullanýlmak üzere Hazine veya özel idare elinde býrakýlmasý Bakanlar Kuru-
lunca lüzumlu görülenler bu hüküm dýþýndadýr.
Bu kanunun uygulanmasý dolayýsiyle yapýlacak imar veya ýslah planlarýnda ge-
nel muvazeneye dahil dairelerin ihtiyaçlarýný karþýlamak amacý ile ayrýlan veya
ayrýlacak olanlar veya yukarda ikinci fýkradaki hizmetler için lüzumlu görülen-
ler, daha önce belediyelere devredilmiþ ise ayný þartlarla eski sahiplerine geri
verilir.
---------------------
(1) 11 Haziran 1985 tarih ve 18781 sayýlý Resmi Gazete´de yayýnlanan "775 sayýlý
Gecekondu Kanununun Bazý Hükümlerinin Deðiþtirilmesi" Hakkýndaki 247 sayýlý
K.H.K.´nin 1. maddesi hükmüne göre; "775 sayýlý Gecekondu kanununun belediye
sýnýrlarý ile mücavir alanlardaki tatbikatý için Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakan-
lýðýna verilen hak, yetki ve görevler ilgili belediyelere devredilmiþtir.
Belediyeler bu hak, yetki ve görevleri yetkili organlarý eliyle kullanýrlar.
Büyük Þehirlerde bu Kanunun tatbikatý büyük þehir belediyelerince yapýlýr."
KANUNLAR, ÞUBAT 1989 (EK- 3)
Tapu daireleri, bu maddede sözü geçen arazi ve arsalarý devralacak idarele-
rin yazýlý müracaatlarý üzerine, en geç 6 ay içinde, yeni malikleri adýna tes-
cil eder ve durumu ilgililere yazý ile bildirirler.
5218, 5228 ve 6188 sayýlý kanunlara dayanýlarak, birinci fýkrada sözü geçen
daire ve kurumlarca belediyelere devrolunan arazi ve arsalarýn ödenmemiþ tak-
sitleri alýnmaz ve bu sebeple adý geçen daire ve kurumlar lehine tesis edilmiþ
ipotek kayýtlarý kaldýrýlýr.
Madde 4 - Gecekondularýn ýslah, tasfiye ve önleme bölgeleri içinde bulunan
binalý ve binasýz vakýf taþýnmaz mallardan 3 üncü maddenin ikinci fýkrasý kap-
samý dýþýnda kalanlarý, bu kanunda belirtilen amaçlarda kullanýlmak üzere, aþa-
ðýdaki þartlarla ve genel hükümlere göre bedeli ödenmek suretiyle ilgili bele-
diyelerin mülkiyetine geçer:
a) Arazi ve arsalarýn bedeli; bulunduðu þehir, kasaba ve bölgenin özellik-
leri, yapýlmýþ ve yapýlacak kamu hizmet ve tesislerinin durumu vesair hususlar
da göz önünde bulundurularak, ilgili belediye ve Vakýflar Ýdaresi arasýnda an-
laþma yolu ile tesbit edilir.
b) Bu arazi ve arsalar üzerinde Vakýflar Ýdaresine ait herhangi bir yapý
bulunduðu takdirde, bu yapýnýn bedeli ayrýca hesaba katýlýr.
c) Bedele ait anlaþmazlýklar mahalli asliye hukuk mahkemelerince basit muha-
keme usulü ile hallolunur. Bu anlaþmazlýklar tapu tesciline engel olamaz.
Vakýflar Ýdaresi ve tapu daireleri vakýf taþýnmaz mallarýn cins, miktar ve
yerleri ile diðer vasýflarýný açýkça belirten listeleri, talepleri üzerine en
geç 2 ay içerisinde ilgili belediyelere bildirmekle yükümlüdürler.
Belediyeler, kendi mali güçleri ve programlarýna göre, bu taþýnmaz malla-
rýn tamamen veya peyderpey tescilini istiyebilirler.
Sözü geçen bölgelerde Devlet veya diðer kamu tüzel kiþileri tarafýndan yap-
týrýlacak kamu hizmet ve tesisleri için lüzumlu vakýf taþýnmaz mallar da yukarý-
daki esaslara göre bu Ýdarelere intikal ettirilir.
Madde 5 - Lüzumu halinde, belediyeler gecekondu ýslah ve tasfiye sahalarý
içinde bulunan veya bu kanun hükümleri dairesinde yeniden teþkil edilecek önle-
me bölgeleri içine raslýyan özel mülkiyetteki arazi ve arsalarý ve bunlar içe-
risinde yapý veya sair herhangi bir tesis bulunduðu takdirde bu yapý ve tesis-
leri, bu kanunda belirtilen amaçlarda kullanmak üzere, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý-
nýn izni ile, sahipleriyle anlaþarak satýnalabilirler veya kamulaþtýrabilirler.
Madde 6 - (Mülga: 3/5/1985 - KHK. 247/3 md; Aynen Kabül: 2/3/1988-3414/3.
md.)
Arsalarýn hangi amaçla kullanýlabileceði:
Madde 7 - Belediyelerin mülkiyetinde bulunan ve bundan sonra bu kanuna göre
mülkiyetine geçecek olan arazi ve arsalardan, belediye meclisi kararý ile belli
edilip, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca uygun görülenler, bu kanun hükümleri daire-
sinde konut yapýmýna ayrýlýr.
Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý, belediye meclislerince tesbit edilen yerleri redde,
aynen veya deðiþtirerek onaylamaya veya deðiþtirilmek üzere geri göndermeye
yetkili olduðu gibi, teklif edilenler dýþýnda lüzumlu gördüðü yerlerin de bu
maksada ayrýlmasýný belediyelerden istiyebilir.
Madde 8- Bu kanun gereðince belediyelere devrolunan arazi ve arsalardan,
þehir ve kasabalarýn ticari, Ýktisadi, sýnai faaliyet merkezlerinde veya kesif
iþ bölgelerinde bulunan, bu ve sair sebeplerle alým-satým deðerleri yüksek veya
imar planlarýna göre belirli bir kamu hizmetine ayrýlmamýþ olan veya ucuz
konut yaptýrýlmasý uygun görülmiyenler, belediye meclisi kararý ve Ýmar ve Ýs-
kan Bakanlýðýnýn tasvibi halinde, belediyelerce, karþýlýðý bu kanunda belirti-
len amaçlarda kullanýlmak üzere 12 nci madde ile kurulan fon hesabýna yatýrýlmak
þartiyle ve yönetmelik esaslarýna göre kiraya verilebilir veya satýlabilir veya
baþka þekil ve surette kýymetlendirilebilir.
Madde 9 - 7 nci madde gereðince tesbit edilen sahalar içerisinde bulunup
da, plan ve mevzuat icaplarýna göre dükkan, han, hamam, fýrýn, gazino, sinema,
tiyatro, garaj ve saire gibi konut dýþýnda genel ihtiyaçlarla ilgili özel tesis-
lere ayrýlan yerler hakkýnda da 8 inci madde hükümleri uygulanýr.
Madde 10 - Bu Kanun hükümlerine dayanýlarak belediyelere devrolunan arazi
ve arsalardan yapýlacak imar veya ýslah planlarýna göre, yol, meydan, park, oto-
park, çocuk bahçesi ve yeþil saha gibi genel hizmetlere ayrýlmasý gerekenleri
hakkýnda ayrýca tahsis kararý alýnmaz.
Madde 11 - Belediyeler, bu kanunda yazýlý amaçlara tahsis edilmek üzere
devraldýklarý arazi ve arsalarý bu amaçlar dýþýnda tasarruf edemezler.
Fonlarýn teþkili ve kullanýlmasý:
Madde 12 - Bu Kanundaki hizmetlerin yürütülebilmesi için aþaðýdaki kaynak-
lardan saðlanacak gelirler, Türkiye Emlak Kredi Bankasýnda, ilgili belediyeler
adýna açýlacak özel hesaplarda toplanarak birer fon teþkil edilir :(1)
a) 5218, 5228, 6188 ve 7367 sayýlý kanunlarla veya bu kanun hükümlerine da-
yanýlarak belediyelerin mülkiyetine geçen arazi ve arsalarýn veya izinsiz yapý
yapýlmak suretiyle iþgal edilmiþ bulunan belediyeye ait sahalarýn ve bu arazi
ve arsalar üzerinde belediyelerce yaptýrýlan veya çeþitli þekillerde yapýlarak
belediyelere intikal eden yapýlarýn, bu kanunun gerektirdiði hallerde, kirala-
rýndan, satýþlarýndan veya sair þekillerde kýymetlendirilmelerinden elde edile-
cek gelirler,
b) 24 üncü madde gereðince alýnacak katýlma paylarý,
c) (Deðiþik: 6/5/1976 - 1990/1 md.) Belediye Meclislerince gerekli görülen
hallerde belediye bütçelerine konacak ödenekler,
d) 1580 sayýlý Kanunun 5116 sayýlý Kanunla deðiþtirilen 110 uncu maddesinin
19 uncu fýkrasýnda yazýlý gelir kaynaðý hasýlatýndan arta kalmýþ veya kalacak
kýsýmlar,
e) Devlet bütçesinden veya 15 inci maddede sözü geçen fondan bu fona akta-
týrlmak suretiyle yapýlacak yardýmlar,
f) Diðer kanunlarla bu fona katýlmasý kabul edilen sair gelirler,
g) Fondan verilen kredilerin taksit ve faizleri,
---------------
(1) 3/5/1985 tarih ve 247 sayýlý K.H.K.´nin 16/8/1985 tarih ve 250 sayýlý K.H.K.
ile deðiþik 2 nci maddesi hükmü gereðince 775 sayýlý Kanunun 12 nci maddesi-
ne göre kurulmasý öngörülen fonlarýn idaresi ile bu fonlara ait her türlü
hak ve vecibeler ilgili Belediyelere devredilmiþ olup; Belediyeler bu hak,
yetki ve görevleri yetkili organlarý eliyle kullanýrlar.
h) Her türlü baðýþ ve yardýmlar,
i) Fonda toplanacak paralarýn faiz ve sair gelirleri.
Madde 13 - 12 nci madde gereðince teþkil edilen fonda toplanan paralar,
belediyelerce, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnýn izni alýnmak þartiyle :
a) Bu kanundaki amaçlarda kullanýlmak üzere arsa saðlanmasýnda, Ýmar ve
Ýskan Bakanlýðýnca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya
geçici misafir konutu yapýlmasýnda,
b) Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme böl-
gelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hiz-
met ve tesislerinin Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca onanan projelerine göre yapýlma-
sýnda veya onarýlmasýnda,
c) Kendi bütçe imkanlariyle karþýlanamýyan ve fakat bu kanun gereðince ya-
pýlmasý gereken tesbit, harita alýmý, plan ve projelendirme hizmetlerinde kul-
lanýlýr.
Madde 14 - Bu kanundaki hizmetlerin yürütülebilmesi için 12 nci maddede
sözü geçen fondan ayrý olarak, Türkiye Emlak Kredi Bankasýnda açýlacak özel bir
hesapta, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý emrinde de bir fon teþkil edilir. Bu fonun
gelirleri þunlardýr :
a) Devlet bütçesinin Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýna ait olan bölümüne, bu amaç-
la konacak ödenekler,
b) Türkiye Emlak Kredi Bankasýnýn, Sosyal Sigortalar Kurumunun, Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandýðýnýn yýllýk bütçelerinden ve konut kredisi veren veya
konut için yardým yapan kamu kaynaklý diðer kurumlarýn yýllýk bütçe ve program-
larýnda bu maksatlarla ayrýlan meblaðlardan Bakanlar Kurulunca tesbit edilecek
belirli miktarlarý,(1)
c) Bu kanun hükümlerine göre kredi alacaklarýn, yönetmelikte belirtilen
esaslar gereðince ve Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca tayin edilecek miktar üzerin-
den, Türkiye Emlak Kredi Bankasýna yatýracaklarý kredi ortaklýk paylarý,
d) Çeþitli kanunlarla bu fona aktarýlmasý öngörülen diðer gelirler,
e) Fondan verilecek kredilerin taksit ve faizleri,
f) Bu kanun uyarýnca Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca, geri, devir veya satýn alý-
nan veya kamulaþtýrýlan arazi ve arsalarýn veya adý geçen Bakanlýkça yaptýrýlan
veya baþka þekillerde Bakanlýða intikal eden halk konutu, nüve konut ve diðer
yapýlarýn kiralarýndan, satýþlarýndan ve sair þekillerde kýymetlendirilmelerin-
den elde edilecek gelirler,
g) Her türlü baðýþ ve yardýmlar,
h) Fonda toplanan paralarýn faiz ve sair gelirleri.
Madde 15 - 14 üncü maddede sözü geçen fonda toplanan paralar:
a) Bu kanun hükümlerine göre ve plan ve mevzuat icaplarýna uygun olarak, ge-
cekondu ýslah ve önleme bölgelerinde halk konutu veya nüve konut yapacaklara,
mevcut gecekondusunu düzeltecek veya onaracak olanlara kredi verilmesinde,
------------------
(1) Bu bendin, "Sosyal Sigortalar Kurumunun yýllýk bütçesinden Bakanlar Kuru-
lunca tesbit edilecek belirli tutarlarýn Türkiye Emlak Kredi Bankasýnda
açýlacak özel fonun kaynaðýný oluþturacaðýna" iliþkin kýsmý, Anayasa Mahke-
mesinin 29/6/1971 tarih ve E. 1971/19, K. 1971/61 sayýlý Kararý ile iptal
edilmiþtir.
b) Belediyelerce yapýlamýyan veya Devletçe yapýlmasý veya yaptýrýlmasý öngö-
rülen tesbit, harita veya fotoðraf alýmý ve deðerlendirilmesi, her türlü planla-
ma ve projelendirme hizmetlerinde, baþka imkanlarla karþýlanamýyan malzeme ve
benzeri giderlerin karþýlanmasýnda,
c) Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca 31 inci maddeye dayanýlarak yapýlmasý gere-
ken binalý ve binasýz arazi ve arsa satýn alýnmasýnda, kamulaþtýrýlmasýnda, top-
lu veya ayrý halk konutu, nüve konut veya misafir konutu yapýlmasýnda, bunlarýn
düzeltilmesi veya onarýlmasýnda,
d) Gecekondu ýslah bölgelerinde veya yeniden tesis olunacak önleme bölge-
lerinde veya yukarýdaki fýkra gereðince alýnacak arazi ve arsalarla, yapýlacak
konutlarýn ihtiyacýný gidermek amaciyle, adý geçen Bakanlýkça kamu hizmet ve
tesislerinin yapýlmasýnda,
e) Bu kanundaki hizmetlerden, belediyeler tarafýndan yapýlacak olanlarýnýn
daha iyi ifasýný saðlamak üzere, yönetmelik esaslarýna ve hazýrlanacak uygulama
plan ve programlarýna göre, 12 nci maddeye dayanýlarak teþkil olunan fon hesap-
larýna aktarýlmak suretiyle, belediyelere yardým edilmesinde, kullanýlýr.
Bu maddeye göre fondan verilecek kredilerin vadesi 20 yýldan ve alýnacak
faiz, vergi ve masraflar toplamý yüzde beþten fazla olamaz.
Kredilerle ilgili faiz miktarlarý ve gerektiðinde meydana gelebilecek faiz
farklarý dolayýsiyle yapýlacak iþlemler, yardým ve kredi verme usulleri ile di-
ðer hususlar yönetmelikte belirtilir.
Gecekondularýn tesbiti:
Madde 16 - Gecekondu ýslah ve tasfiye bölgeleri ve bunlarýn sýnýrlarý, bele-
diyelerce bu kanunun yayýmý tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde, her türlü
imkan ve araçtan faydalanýlarak tesbit olunur.
Bu bölgeler içinde bulunan bütün yapýlar, gerek belediyelerin ve gerekse
yardýmcý olabilecek diðer daire ve kurumlarýn durum ve imkanlarý da gözönüne
alýnarak, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca tayin edilecek þekil ve süreler içerisinde,
mümkünse hava fotoðraflarýnda veya haritalarda, mümküm olmýyan yerlerde ise öl-
çekli krokilerde gösterilir.
Bu konuda belediyelerin, mülkiye amirlerinden istiyecekleri her türlü yar-
dýmlar, imkanlar dahilinde karþýlanýr.
Mahalli imkanlarla karþýlanamýyan tesbit, hava fotoðrafý alýmý, kýymetlendi-
rilmesi, harita alým ve tanzimi ve benzeri gibi teknik yardýmlar hakkýnda Ýmar
ve Ýskan Bakanlýðýnýn istekleri, ilgili Bakanlýk, daire ve kurumlarca, lüzumunda
adý geçen Bakanlýk veya belediyelerce saðlanacak fenni malzeme dýþýnda herhangi
bir karþýlýk aranmaksýzýn yerine getirilir.
Yukarýda belirtilen esaslara göre hazýrlanacak hava fotoðraflarý, harita ve
krokiler, tesbit tarihlerini de ihtiva etmek suretiyle belediye encümenlerince
öncelikle müzakere edilip karara baðlandýktan sonra onaylanarak, incelenmek üze-
re Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýna gönderilir. Bakanlýkça kabul edilen ve onanarak ke-
sinleþen bölgelere ait karar ve krokiler, belediye dairesinde ve bölge içindeki
muhtarlýklarda herkesin görebileceði bir yerde bir ay süre ile asýlýr ve keyfi-
yet mütat vasýtalarla halka duyurulur.
Belediye sýnýrlarý ve varsa mücavir sahalar dýþýndaki gecekondu bölgelerin-
de bu madde gereðince yapýlmasý gereken iþlemler, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca yü-
rütülür.
Gerek gecekondu bölgelerinin, gerekse ýslah veya tasfiye edilecek gecekondu-
larýn tesbit þekli ve esalarý, mahalli özellikler ve teknik imkanlar da gözönün-
de tutularak, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca tayin olunur.
Madde 17 - Belediye sýnýrlarý ve varsa mücavir sahalar içindeki bütün ge-
cekondularýn ve ayrýca 16 ncý madde gereðince tesbit edilen bölge ve sahalar
içinde bulunan bütün yapýlarýn sahipleri ve her ne þekilde olursa olsun bu
yapýlarda oturan veya bunlarý iþyeri olarak kullananlar, Ýmar ve Ýskan Bakan-
lýðýnca hazýrlanacak örneðe uygun bir beyannameyi ilan tarihinden itibaren 3
ay içerisinde yapýnýn bulunduðu yer belediyesine makbuz karþýlýðýnda vermek
zorundadýrlar.
Yeniden gecekondu yapýmýnýn önlenmesi:
Madde 18 - Bu kanunun yürürlüðe girdiði tarihten sonra, belediye sýnýrlarý
içinde veya dýþýnda, belediyelere, Hazineye, özel idarelere, katma bütçeli
dairelere ait arazi ve arsalarda veya Devletin hüküm ve tasarrufu altýnda bulu-
nan yerlerde yapýlacak, daimi veya geçici bütün izinsiz yapýlar, inþa sýrasýnda
olsun veya iskan edilmiþ bulunsun, hiçbir karar alýnmasýna lüzum kalmaksýzýn,
belediye veya Devlet zabýtasý tarafýndan derhal yýktýrýlýr.
Yýkým sýrasýnda lüzum hasýl olduðunda, belediyeler ilgili mülkiye amirle-
rine baþvurarak yardým istiyebilirler. Mülkiye amirleri, Devlet zabýtasý ve im-
kanlarýndan faydalanmak suretiyle, izinsiz yapýlarýn yýkým konusunda yükümlüdür-
ler.
Özel kiþilere veya bu maddenin 1 inci fýkrasýnda sözü geçenler dýþýndaki
tüzel kiþilere ait arazi ve arsalar üzerinde yapýlacak izinsiz yapýlar hakkýnda,
arsa sahiplerinin yazýlý müracaatlarý üzerine ve mülkiyet durumlarýný tevsik et-
meleri þartiyle bu madde hükümleri, aksi halde genel hükümler ve 6785 sayýlý
Ýmar Kanunu hükümleri uygulanýr.
Plan ve programlar:
Madde 19 - Islaha muhtaç veya tasfiyesi gereken gecekondu bölgeleri ile ye-
niden halk konutu veya nüve konut yapýmýna tahsis edilecek sahalarýn seçimi, ha-
ritalarýnýn hazýrlanmasý, Ýmar ve ýslah planlarýnýn düzenlenmesi, Ýmar ve Ýskan
Bakanlýðýnýn denetimi altýnda, ilgili belediyelerce yapýlýr veya yaptýrýlýr.
Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý, hazýrlanan harita ve planlarý redde, düzeltilmek
üzere geri göndermeye, olduðu gibi veya deðiþtirerek onaylamaya ve lüzum gör-
düðü hallerde bu hizmetleri kendisi yapmaya veya yaptýrmaya yetkilidir.
Onaylanarak kesinleþen planlar belediye dairesinde herkesin görebileceði
bir yerde bir ay süre ile asýlýr ve keyfiyet mütat vasýtalarla halka duyurulur.
Madde 20 - Islah ve tasfiye tatbikatýnýn yapýlacaðý þehir ve kasabalarýn
ve buralardaki ýslah ve tasfiye bölgelerinin program ve öncelik sýrasý Ýmar ve
Ýskan Bakanlýðýnca tayin olunur.
Belediyeler bu program ve öncelik sýrasýna ve Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca
tespit edilecek diðer esaslara göre kendi çalýþma programlarýný yapmaya ve onan-
mak üzere adý geçen Bakanlýða göndermeye mecburdurlar.
Bakanlýk bu çalýþma programlarýný deðiþtirmeye yetkilidir.
Gecekondularýn ýslah ve tasfiyesi :
Madde 21 - Belediyelere ait olan veya bu kanun uyarýnca belediyelerin mül-
kiyetine geçmesi gereken arazi ve arsalar üzerinde, bu kanunun yürürlüðe girdiði
tarihten önce yapýlýp, 16 ncý ve 17 nci maddelere göre tesbit edilmiþ bulunan
gecekondulardan konut olarak kullanýlanlarý; içinde oturanlar 25 inci maddedeki
þartlarý haiz olduklarý takdirde ;
a) Gecekondunun sahibi ise, borçlanma suretiyle veya sair þekillerde konut
temin edilinceye veya konut yapmak üzere arsa tahsis edilip, lüzumu halinde kre-
disi saðlanmak suretiyle, 27 nci maddedeki süre ve þartlara uygun olarak konu-
tunu yapýncaya kadar,
b) Gecekondunun sahibi deðil ise, ucuz kiralýk konut temin edilinceye veya
konut yapmak üzere arsa tahsis edilip, lüzumu halinde kredisi saðlanmak suretiy-
le 27 nci maddedeki süre ve þartlara uygun olarak konutunu yapýncaya kadar, yýk-
týrýlamaz.
Birden fazla gecekonduya sahip olanlarýn, bunlardan sadece seçecekleri bir
tanesi hakkýnda yukarýdaki hükümler uygulanabilir. Þu kadar ki; plan ve mevzuat
icaplarýna göre bu yapýlardan korunmasý mümkün olanlarý varsa, bunlardan biri-
nin seçilmesi þarttýr. Diðer korunmasý gerekenlerden lüzumlu görülenleri, hangi
amaçla kullanýlmakta olursa olsun, belediyelerce takdir olunacak bedel karþýlý-
ðýnda alýnarak, lüzum ve ihtiyaca göre, sürekli veya geçici bir zaman için oldu-
ðu gibi veya deðiþtirilerek kullanýlabilir veya kullanýlmak üzere kiraya verile-
bilir veya satýlabilir. Belediyelerce tesbit edilecek veya ettirilecek bedelle-
re, teblið tarihinden itibaren 15 gün içinde, umumi hükümler dahilinde hukuk
mahkemelerine itiraz olunabilir.
Konuttan baþka maksatlar için kullanýlan gecekondulardan plan ve mevzuat
icaplarýna göre korunmasý gerekenler hakkýnda da bu madde hükümleri uygulanabi-
lir.
Madde 22 - Gecekondu ýslah bölgelerinde bulunup da, belediyelere ait olan
veya bu kanun uyarýnca belediyelerin mülkiyetine geçmesi gereken arazi ve arsa-
lar üzerinde, bu kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce yapýlmýþ olan gecekon-
dulardan, bu sahalar için yapýlacak imar ve ýslah planlarý ve mevzuat icaplarý-
na göre olduðu gibi veya deðiþtirilerek korunmasý mümkün olanlarý,planýn tanzi-
minden sonra yapýlacak bildiriden itibaren en geç 2 yýl içinde yönetmelik esas-
larý dairesinde sahipleri tarafýndan imar ve ýslah edilir. Aksi halde, bu yapý-
larýn verilen süre zarfýnda yýktýrýlmasý yoluna gidilir. Sahipleri tarafýndan
yýktýrýlmýyan yapýlar, enkazý sahiplerine ait olmak üzere belediyelerce yýktý-
rýlýr ve yýkým masrafý % 1O fazlasiyle ilgiliden alýnýr.
Madde 23 - Tek baþýna veya toplu olarak yapýlmýþ olan veya gecekondu ýslah
bölgelerinde bulunup da bu sahalar için yapýlacak imar veya ýslah planlarýna ve-
ya mevzuat icaplarýna göre yýkýlmasý gereken izinsiz yapýlar 21 inci madde hü-
kümleri de gözönüne alýnarak enkazý kendilerine ait olmak üzere sahipleri tara-
fýndan yýktýrýlýr. Bundan dolayý kendilerine herhangi bir bedel verilmez. Sahip-
lerince yýkýlmayan veya yýktýrýlmayan gecekondular, yýkma masrafý % 10 fazlasiy-
le kendilerinden alýnmak üzere belediyelerce yýktýrýlýr.
Kamu hizmet ve tesisleriyle ilgili giderlere katýlma:
Madde 24 - Gecekondularýn ýslah, tasfiye ve önleme bölgelerinde bulunan bü-
tün yapýlarýn, binalý ve binasýz arazi ve arsalarýn sahipleri, bu sahalarda be-
lediyelerce gerek bu kanunun 12 nci maddesinde sözü geçen fondan faydalanmak
suretiyle, gerekse diðer bütçe imkanlarý yapýlacak veya yaptýrýlacak yol,kaldý-
rým, kanalizasyon, su, elektrik gibi kamu hizmet ve tesisleri yapýldýktan sonra,
bunlardan dolayý yapýlan harcamalarýn tamamýna, Belediye Gelirleri Kanununda be-
lirtilen þekil ve nisbetlerde katýlýrlar. Bu Katýlma paylarý, belediyelerce il-
gililerden 10 yýlda ve 10 eþit taksitte alýnýr.
Bu maddede sözü geçen arazi ve arsalardan özel mülkiyette bulunanlarýnýn,
baþkalarý tarafýndan gecekondu yapýlmak suretiyle iþgal edilmiþ olan kýsýmlarý
için alýnmasý gereken katýlma paylarý da, iþgal devam ettiði sürece, gecekondu
sahibinden alýnýr.
Tasviye veya ýslah sebebiyle yýkýlmasý gereken gecekondularýn sahiplerinden,
yýkýlacak gecekondularý dolayýsiyle tahakkuk eden katýlma paylarýnýn yýkým gü-
nünden sonra ödenmesi gereken taksitleri alýnmaz.
Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca lüzum görülen bazý gecekondu ýslah bölgelerinin
kamu hizmet ve tesislerine harcanmak üzere, belediyelere ikrazlar dýþýnda Dev-
let bütçesinden yapýlan yardýmlardan dolayý, bu hizmet ve tesisler için yapý-
lan harcamalar toplamý, bu yardým miktarýný aþmamak üzere adý geçen Bakanlýkça
tesbit edilecek miktar kadar düþürülerek, katýlma paylarý buna göre hesaplana-
caðý gibi, belediye meclisleri de lüzum gördükleri takdirde, bu maddede sözü
geçen maliyet masraflarýnýn bir kýsmýný kendi bütçelerinden ödemek suretiyle
indirebilirler veya yukarýda belirtilen taksit süresini 20 yýlý geçmemek üzere
uzatabilirler.
Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca yapýlacak kamu hizmet ve tesisleri için de bu
madde hükümleri uygulanýr.
Arsa tahsisi þart ve þekilleri:
Madde 25 - 7 nci madde gereðince tesbit olunan önleme bölgelerindeki arsa-
lar, öncelikle gecekondularýn ýslahý ve tasfiyesi sebepleriyle açýkta kalacak-
lara ve diðer konutsuz vatandaþlara verilir.
Bu arsalardan, ýslah ve tasfiye bölgelerinde bulunan diðer yapý sahiplerin-
den yapýsýnýn tasfiyesini istiyenler de faydalanabilirler.
Her ne sebeple olursa olsun, bu kanun hükümlerince arsa tahsis edilecek kim-
selerin, yoksul veya dar gelirli olmasý, kendisinin veya eþinin veya ergin ol-
mýyan çocuðunun herhangi bir belediye sýnýrý içinde ev yapmaya müsait arsaya
veya her hangi bir yerde bir ev veya apartmanýn ayrý bir dairesine karþýlýk
olan payýna sahip bulunmamasý þarttýr.
Kimlerin yoksul ve dar gelirli sayýlacaðý, kendisine arsa tahsis edilecek-
lerin öncelik sýrasý ve yukarda sözü geçen diðer hususlarýn esaslarý yönetme-
likte belirtilir.(1)
Madde 26 - (Deðiþik : 6/6/1984-3016/1 md.)
25 inci maddede sözü geçen arsalar yönetmelikte belirtilen þekil ve esaslar
dahilinde ve tespit olunacak bedellerle kendilerine arsa verilmesi gerekenlere
daðýtýlýr.
Arsa ve binalarýn halihazýr durumlarý ile þahýslara veya kamu kurum ve kuru-
luþlarýna tahsis veya satýþlarý valiliklerince tespit ve Bayýndýrlýk ve Ýskan
Bakanlýðýnca onaylanan emsal bedel üzerinden yapýlýr.
Binalar ve konutlar, valiliklerin teklifi üzerine, bu bedelin yüzde yermi-
beþi (% 25) peþin olarak yatýrýlmak ve vade farký alýnmak kaydýyla taksitle de
satýlabilir.
Þahýslara veya kamu kurum ve kuruluþlarýna, arsalarýn ve binalarýn satýþ
veya tahsisine dair esaslar Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðýnca hazýrlanacak
yönetmelikle belirlenir.
Yardýmlar ve muafiyetler :
Madde 27 - Bu kanun hükümlerine göre kendilerine arsa tahsis edilenlerle
gecekondusunu ýslah edeceklere, imkanlarý nispetinde Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca,
mahalli belediyelerce veya diðer daire ve kurumlarca her türlü teknik yardým ya-
pýlýr ve bunlara uzun vadeli konut kredisi verilmesi ve ayni yardým yapýlmasý
yoluna gidilir. Islahý gereken konutlarýn tesbiti iþlemleri, arsa tahsisi, yeni-
den konut yapacaklara veya konutunu ýslah edeceklere temin olunacak kredi veya
yapýlabilecek ayni ve teknik yardýmlarýn miktar, þekil ve sair þartlarýna dair
esaslar yönetmelikte belirtilir.
-------------------------
(1) Bu hükmün uygulanmasýnda ek 1 inci maddeye bakýnýz.
Kendilerine arsa tahsis edilenler, yönetmelikte belirtilen iþlemleri, tah-
sis tarihinden itibaren 6 ay içinde tamamlamýya ve krediye ihtiyaçlarý bulunduðu
ve yönetmeliðe göre gerektiði takdirde, Türkiye Emlak Kredi Bankasýnda kendile-
rine kredi tahsisini gerektirecek þekilde hesap açtýrmaya mecburdurlar.Bunlar-
dan krediye hak kazananlarýn kredi tahsis tarihinden itibaren diðerlerinin ise,
arsa tahsisi tarihinden itibaren en geç 1 yýl içinde konutlarýný yapmaya baþla-
malarý ve 32 nci maddeye uygun olarak önceden tesbit edilen plana göre, nüve
kýsmýný en geç 2 yýl içinde bitirmeleri þarttýr.
Bu þartlara uymýyanlardan, bu kanuna göre tahsis edilmiþ veya edilecek ta-
þýnmaz mallar hiçbir hüküm alýnmasýna lüzum kalýnmaksýzýn geri alýnýr.
Madde 28 - Bu kanun hükümleri gereðince ýslah edilecek veya yeniden inþa
olunacak konutlarda kullanýlacak lüzumlu orman emvali, onanlý ihtiyaç belgele-
ri ile Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnýn talebi dikkate alýnarak (6831 sayýlý Orman
Kanununun 33 üncu maddesi hükmü saklý kalmak þartiyle) orman idarelerince önce-
likle ve maliyet bedeli üzerinden verilir.
Bunun dýþýnda, bu gibi yapýlar için yapýlacak diðer malzeme yardýmlarý ve
saðlanacak sair kolaylýklar yönetmelikte belirtilir.
Madde 29 - Gerek gecekondularýn tesbit, ýslah tasfiye ve önlenmesi hususla-
rýnda ve gerekse ýslah olunacak gecekondu bölgeleriyle yeniden tesis edilecek
halk konutu veya nüve konut sahalarýnýn her türlü kamu tesis ve hizmetlerinin
ifasýnda Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnýn veya bu Bakanlýkça gösterilecek lüzum ve
ihtiyaca binaen diðer Bakanlýklarýn, Devlet dairelerinin ve sair kamu kurumla-
riyle kamu tüzel kiþilerinin, mümkün olabilen her türlü yardýmda bulunmalarýna
veya kendi konularýna giren hizmetleri yerine getirmelerine Bakanlar Kurulunca
verilecek karar üzerine, adý geçen daireler kendi asli vazifelerini, hizmet ve
iþ programlarýný aksatmaksýzýn ve herhangi bir karþýlýk talep etmeksizin bu
yardým ve hizmetleri yerine getirirler, gerekirse bütçelerinde bu maksatlar
için lüzumlu ödeneði ayýrýrlar ve yine lüzumu halinde iþ programlarýný, bu hu-
suslarý da gözönünde bulundurarak düzenlerler.
Bu Bakanlýk, daire ve kurumlarca, yukarda bahsi geçen yardým ve hizmetlerin,
kendi imkanlarý dahilinde ve Bakanlar Kurulu kararý alýnmaksýzýn yerine geti-
rilmesi de caizdir.
Madde 3O - Gecekondu ýslah bölgelerinde kamu tüzel kiþilerine ait arazi ve
arsalar üzerinde bulunan, plan ve mevzuat icaplarýna göre yýkýlmayýp, olduðu
gibi veya deðiþtirilerek korunmasý mümkün olan gecekondulara ve bu kanun hüküm-
lerine göre yeniden tesbit edilen konut sahalarýnda belediyelerce tahsis olunan
arsalarda ilgililerce yapýlacak yapýlara yapý ruhsatiyesi verilebilmesi için;
ilgilinin satýþ vadini, kiralandýðýný veya tahsis edildiðini belirten onanlý
belgelerden birini ibraz etmesi þarttýr
Baþka mahzur bulunmadýðý takdirde ayrýca tapu senedi aranmaz.
Madde 31 - Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý bu kanundaki hizmetlerde kullanýlmak üze-
re özel mülkiyetteki arazi ve arsalarý, bunlar içinde yapý veya sair her hangi
bir tesis bulunduðu takdirde bu yapý ve tesisleri sahipleri ile anlaþarak satýn-
alabilir veya kamulaþtýrabilir.
Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý ve bu Bakanlýðýn izni ile belediyeler, gecekondula-
rýn ýslah, tasfiye ve önlenmesi maksadiyle halk konutlarý, nüve konutlar ve ge-
çici olarak kullanýlacak misafir konutlarý inþasýna yetkilidir.
Bu yapýlar, 6785 sayýlý Kanunun 4, 16, 18, 35, 36, ve 49 uncu maddelerine
tabi olmadýðý gibi, adý geçen Bakanlýkça belediyelere ait olan veya bu kanunda
belirti-
KANUNLAR, HAZÝRAN 1988 (EK - 2)
len amaçlarda kullanýlmak üzere belediyelerin mülkiyetine geçen arazi ve arsa-
lar üzerine de yapýlabilir.
Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca yapýlan veya yaptýrýlan konutlardan, adý geçen
Bakanlýkça, lüzumlu görülenleri, bu kanundaki maksatlarda kullanýlmak üzere il-
gili belediyelere devir ve temlik olunabilir.
Bu madde hükümlerine dayanýlarak yapýlan veya yaptýrýlan yapýlarýn kira ve
kullanma þekilleri yönetmelikte belirtilir.
Madde 32 - Bu kanunun uygulanacaðý sahalarýn imar ve ýslah planlarýnýn tan-
zim ve onanmasý iþlemleri ile bu sahalarda yapýlacak konutlarýn tipleri, iç ve
dýþ ölçüleri, oda ve müþtemilat durumlarý, mahalli þartlara göre kullanýlacak
malzeme cinsleri ve sair hususlara ait esaslar 6785 sayýlý Ýmar Kanunu hükümle-
rine baðlý kalýnmaksýzýn, hazýrlanacak yönetmelikte gösterilir.
Madde 33 - Bu kanun hükümlerine dayanýlarak yapýlan ivazlý veya ivazsýz de-
vir, temlik, kamulaþtýrma, alým, satým, kira, geri alma, geri verme, ifraz, tev-
hit, tescil,cins deðiþikliði, rehin tesis ve terkini,ýslah, deðiþiklik,onarým,
inþa ve ikmal gibi her türlü iþlemler, sözleþmeler, beyannameler ve benzerleri,
tasarruf bonosundan ve her türlü vergi, resim ve harçtan muaftýr.
Bu kanun gereðince teþekkül edecek fonlardan yapýlacak sarfiyat, Artýrma,
Eksiltme ve Ýhale, Divaný Muhasebat ve Muhasebei Umumiye kanunlarýna tabi
deðildir.
Bu sarfiyatýn þekil ve esaslarý yönetmelikte belirtilir.
Tahsis amacýna aykýrý davranýþlarýn önlenmesi:
Madde 34 - (Deðiþik birinci fýkra: 2/3/1988-3414/4 md.) Bu Kanun hükümlerine
göre belediyelerce tahsis olunan arsalar, yapýlar ve bu arsalar üzerinde yapýlan
bina ile meydana gelen taþýnmaz mallar, tahsis tarihinden itibaren l0 yýl süre
içinde:
a) Devir ve temlik olunamaz.
b) Rehin, ve diðer ayni haklarla takyidedilemez.
c) Satýþ va´di sözleþmesine konu teþkil edemez.
d) Taksim ve satýþ suretiyle þüyuun giderilmesi talebine konu olamaz.
e) Haczedilemez ve iþgal olunamaz.
Ancak, (e) fýkrasý hükmü mahfuz kalmak þartiyle, ölüm, emeklilik, görev nak-
li ve Türkiye Emlak Kredi Bankasýnýn veya konut kredisi veren diðer kuruluþlarýn
ipotekli alacaklarýndan dolayý yapýlacak satýþ ve iþlemler bu kayýtlara baðlý
deðildir.
(Ek: 2/3/1988 - 3414/4. md.) 27 nci maddedeki inþaat yapýmýna ait süreler
saklý kalmak þartýyla, 20 yýllýk süre içinde borçlanma bedellerinin tamamýnýn
ödenmesi halinde, takyitlerin tamamý kalkar. Bu þekilde yapýlacak devir, temlik
ve satýþlarda 33 üncü maddedeki muafiyetler uygulanmaz.
Bu kanundan doðan ipotekli alacaklar dolayýsiyle yapýlacak satýþlardan elde
edilen bedelden, bu kanunla ilgili borçlarý kesildikten ve arsa bu kanuna aykýrý
olmamak þartiyle, belediyeden ve bankadan izin alarak, masrafýný tamamen kendisi
karþýlamak suretiyle ek olarak yaptýðý yapý ve tesisler için harcadýðý para il-
gilisine verildikten sonra, artan 14 üncü maddede sözü geçen fona yatýrýlýr. Sa-
týþ bedelinin bu fýkra gereðince ilgiliye verilen kýsmý, diðer borçlarý sebebiy-
le de haczedilebilir.
Belediye sýnýrlarý ve mücavir sahalar dýþýnda uygulama :
Madde 35 - Belediye sýnýrlarý ve mücavir sahalar dýþýnda bulunmakla beraber,
Hazineye özel idarelere, katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalarla Devle-
tin hüküm ve tasarrufu altýnda bulunan yerlerde, Ýmar ve Ýskan Bakanlýðýnca lü-
zumlu görülüp, Bakanlar Kurulunca kararlaþtýrýlanlarý hakkýnda da bu kanun hü-
kümleri uygulanýr.
Bu gibi yerlerde, bu kanunla belediyelere verilmiþ olan görev ve yetkiler,
Ýçiþleri ile Ýmar ve Ýskan Bakanlýklarý tarafýndan birlikte tesbit edilecek ya-
kýn belediyelerden birisine verilebilir.
Yönetmeliklerin hazýrlanmasý:
Madde 36 - Ýmar ve Ýskan Bakanlýðý; bu kanunda sözü geçen yönetmelikleri,
ilgili Bakanlýklarýn mütalaasýný almak suretiyle, kanunun yayýmý tarihinden iti-
baren 6 ay içinde hazýrlamakla görevlidir.
Ceza hükümleri:
Madde 37 - Bu kanun hükümlerinden faydalanmak amaciyle yalan beyanda bulu-
nan veya hakikate aykýrý beyanname verenler ile bu kanunun yayýmýndan sonra be-
lediye sýnýrlarý içinde veya dýþýnda belediyelere, Hazineye, özel idarelere veya
katma bütçeli dairelere ait arazi ve arsalar üzerinde veya Devletin hüküm ve ta-
sarrufu altýnda bulunan yerlerde izinsiz yapý yapanlar, yaptýranlar, bu gibi ya-
pýlarý satanlar, baðýþlýyanlar, rehin edenler veya diðer þekillerde devredenler
ve bilerek devir ve satýn alanlar, fiilen aðýrlýk derecesine göre 3 aydan 1 yý-
la kadar hapis ve 500 liradan 1000 liraya kadar aðýr para cezasý ile cezalandý-
rýlýrlar. Bu suçlarýn tekerrürü halinde cezalar bir misli artýrýlabilir.
Özel kiþilere veya bu maddenin 1 inci fýkrasýnda sözü geçenler dýþýnda-
ki tüzel kiþilere ait arazi ve arsalar üzerinde yapýlacak izinsiz yapýlar hak-
kýnda ise arsa sahibinin mülkiyet durumlarýný vesikalandýrmalarý þartiyle yazý-
lý müracaatlarý halinde bu madde hükümleri uygulanýr.
Bu kanun hükümlerine aykýrý olarak iþgalde bulunanlarla oturma hakkýný
kaybedenler, ilgili belediyelerce 6126 sayýlý Kanunda belirtilen þekilde tah-
liye ettirilirler.
Birinci ve ikinci fýkra uyarýnca hüküm giyenler, bu kanundan bir daha fay-
dalandýrýlmazlar ve borçlarý muacceliyet kesbeder.
17 nci maddede sözü geçen beyannameyi, haklý bir sebebe dayanmaksýzýn, za-
manýnda vermiyenler 3 aya kadar hafif hapis veya 30 liradan 600 liraya kadar
hafif para cezasiyle cezalandýrýlýrlar.
Madde 38 - Bu kununda suç sayýlan fiillere ait davalar sulh ceza mahkeme-
lerinde görülür. GÖrevlerden doðan suçlar ise genel hükümlere tabidir.
Çeþitli hükümler:
Madde 39 - Bu kanunun Türkiye Emlak Kredi Bankasýna tahmil ettiði vazife-
lerin ifasýna karþýlýk olmak üzere adý geçen bankaya herhangi bir ücret öden-
mez.
Madde 40 - Bu kanun gereðince yapýlan kamulaþtýrmalarda 6830 sayýlý Ýstim-
lak Kanununun 23 üncü maddesi uygulanmaz.
Madde 41 - Bu kanunun uygulanmasý gereken yerlerde, diðer kanunlarýn bu ka-
nuna aykýrý hükümleri uygulanmaz.
Yürürlükten kaldýrýlan kanunlar:
Madde 42 - 6188,7367,5/9/1963 tarih ve 327 sayýlý kanunlar yürürlükten kal-
dýrýlmýþtýr.
Ek Madde 1 - (Ek: 3/5/1985 - KHK. 247/4 md; Aynen Kabül: 2/3/1988 - 3414/5.
md.)
775 sayýlý Gecekondu Kanununa göre yapýlan hak sahipliði tespit iþleminde
beyan esasý dikkate alýnýr.
Ek Madde 2 - (2/3/1988 - 3414/1 md. ile gelen madde hükmü olup, madde numa-
rasý teselsül ettirilmiþtir.)
775 sayýlý Gecekondu Kanununun belediye sýnýrlarý ile mücavir alanlardaki
tatbikatý için Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðýna verilen hak, yetki ve görevler
ilgili belediyelere devredilmiþtir. Belediyeler bu hak, yetki ve görevleri yet-
kili organlarý eliyle kullanýrlar.
KANUNLAR, TEMMUZ 1989 (Ek - 4)
Büyük þehirlerde bu Kanunun tatbikatý büyük þehir belediyelerinin koordi-
natörlüðünde ilçe belediyelerince yapýlýr.
Ek Madde 3 - (2/3/1988-3414/2 md. ile gelen madde hükmü olup, madde numa-
rasý teselsül ettirilmiþtir.)
775 sayýlý Gecekondu Kanununun 14 üncü maddesine göre Bayýndýrlýk ve Ýs-
kan Bakanlýðý emrinde Türkiye Emlak Bankasý nezdinde kurulmuþ bulunan Fonun
idaresi ile Fona ait bütün hak ve vecibeler Toplu Konut ve Kamu Ortaklýðý Ýda-
resine devredilmiþtir. Belediyelerce yapýlan veya yaptýrýlan gecekondu tasfiye,
ýslah ve önleme bölgelerine ait projelere dayanýlarak Baþbakanlýk Toplu Konut
ve Kamu Ortaklýðý Ýdaresi Baþkanlýðý tarafýndan, kamulaþtýrma, arazi ýslah ve
düzenlenmesi, alt yapý iþlemleri ve bina yapýmý için karþýlýklý veya karþýlýk-
sýz olarak yardým yapýlabilir. Bu yardýmýn þekil ve þartý adý geçen Baþkanlýkça
hazýrlanacak yönetmelikle düzenlenir.
775 sayýlý Kanunun 12 nci maddesine göre kurulmasý öngörülen Fonlarýn ida-
resi ile bu Fonlara ait her türlü hak ve vecibeler ilgili belediyelere devre-
dilmiþtir.Belediyeler bu hak, yetki ve görevleri yetkili organlarý eliyle kul-
lanýrlar.
Geçici maddeler:
Geçici Madde 1 - Belediyelerce tesbit ve kabul edilip,Ýmar ve Ýskan Bakan-
lýðýnca uygun görülen gecekondu ýslah ve tasfiye bölgelerinde, bu kanunun yayý-
mý tarihinden önce kendilerine veya sahiplerinin kanunen muteber muvafakatleri
alýnmak suretiyle özel veya tüzel kiþilere ait arazi ve arsalar üzerinde yaptý-
rýlmýþ olup da, sadece bir ailenin oturmasýna mahsus ve konut olarak kullanýlan
izinsiz yapýlarýn sahipleri ve içinde oturanlar da, 25 inci maddedeki þartlarý
haiz bulunmalarý halinde, bu kanun hükümlerinden faydalandýrýlýrlar.
Bu maddenin kapsamýna giren ve tapuda ortak mülkiyet esaslarýna göre kayýt-
lý bulunan arazi ve arsalar üzerindeki yapýlardan, hissedarlarýna ait olduklarý
tesbit edilenlerden, bu bölgenin þartlarýna, plan ve yönetmelik esaslarýna uy-
gun olarak ifrazý kabil olanlar, belediye encümeni karariyle ve o yapýya sahip
olanlarýn isteðiyle müstakil parsel olarak, yapý malikinin veya maliklerinin
adýna tescil edilir.
Geçici Madde 2 - Bu kanunun yürürlüðe girmesinden önce, kendisine ait olmý-
yan ve bu kanun mucibince belediyelerin mülkiyetine geçecek olan veya esasen
belediyelere ait bulunan arazi ve arsalar üzerinde, bað, bahçe ve meyvalýk ye-
tiþtirmiþ olanlarýn bu tesis yerleri imar planýna uymadýðý takdirde, muhtesa-
týnýn belediyece takdir edilecek bedelleri ödenerek, ilgileri kesilir.
Ýlgililer takdir olunan bedele karþý 21 inci maddede belirtildiði þekilde
itirazda bulunabilirler.
Geçici Madde 3 - Bu kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce gecekondula-
rýn ýslah, tasfiye ve önlenmesi ve konut yapýmý amaçlariyle Ýmar ve Ýskan Ba-
kanlýðýnca yapýlmýþ ve yapýlmakta olan kamulaþtýrma, yapý ve diðer uygulama iþ-
lerinde de bu kanun hükümleri uygulanýr.
Geçici Madde 4 - 6188 sayýlý Kanundan doðan müktesep haklar ve yükümlü-
lükler saklýdýr.
Geçici Madde 5 - Gecekondu ýslah bölgelerinde bulunup belediyelere ait
olan veya bu kanun uyarýnca belediyelerin mülkiyetine geçmesi gereken arazi
ve arsalar üzerinde, bu kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce yapýlýp 16 ve
17 nci maddelere göre tesbit edilmiþ bulunan gecekondularýn konut olarak kulla-
nýlanlarýndan imar ve ýslah planlarý ve mevzuat icaplarýna göre olduðu gibi
veya deðiþtirilerek korunmasý gerekenlere, 30 uncu madde gereðince gecekondusu-
nu tamir ve ýslah ettiði takdirde, yapýlacak imar planlarýna ve hazýrlanacak
parselasyona uygun olarak, bedeli mukabilinde tapularý verilir.
Bu madde hükümlerinden faydalanacaklarýn 25 inci maddedeki þartlarý haiz
olmalarý gerekir. Birden fazla gecekonduya sahip olanlar, bunlardan sadece
seçecekleri bir tanesi için yukarýdaki hükümlerden faydalanabilirler.
Geçici Madde 6 - (Ek: 6/5/1976 - 1990/2 md.)
12 nci madde ile teþkil edilmiþ bulunan Fon´a 1/3/1976 gününden önce, adý
geçen maddenin (c) bendi gereðince belediye bütçesinden intikal eden ödenekten
henüz harcanmamýþ olanlarý, belediye meclisi kararý ile ve belediyenin diðer
hizmetlerinde kullanýlmak üzere fon´dan geri alýnabilir.
Geçici Madde 7 - (Ek: 6/5/1976 - 1990/2 md.)
12 nci maddenin (c) bendi gereðince belediye bütçelerinden fon´a aktarýl-
masý gerekli görülen ödenekleri intikal ettirememiþ belediyeler hakkýnda her-
hangi bir iþlem yapýlmaz.
Ayrýca, Gecekondu Kanununun çeþitli maddelerinde sözü geçen yükümlülükleri
1/3/1976 gününe kadar yerine getirememiþ olan Belediye sorumlularý hakkýnda ce-
za hükümleri uygulanmaz.
Geçici Madde 8 - (Ek: 6/5/1976-1990/2 md.)
Belediyelere ait olan veya Gecekondu Kanunu uyarýnca belediyelerin mülkiye-
tine geçmesi gereken arazi ve arsalar üzerinde 1/3/1976 gününden önce yapýldýk-
larý tespit edilen gecekondular hakkýnda da sözü geçen Kanunun 21 nci maddesi
hükümleri uygulanýr.
Bu gecekondulardan haklarýnda yýkým kararý alýnmýþ ve fakat bu karar henüz
yerine getirilmemiþ olanlarýnýn yýkýmý durdurulur.
Haklarýndaki yýkým kararlarý daha önce yerine getirilmiþ bulunan gecekondu
sahipleri, bundan dolayý herhangi bir hak talep edemezler.
Bu madde kapsamýna giren gecekondular hakkýnda 775 sayýlý Gecekondu Kanu-
nunun ilgili diðer bütün hükümleri uygulanýr.
Yürürlük maddeleri:
Madde 43 - Bu kanun yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.
Madde 44 - Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
KANUNLAR, AÐUSTOS 1992 (Ek - 13)
20/7/1966 TARÝHLÝ VE 775 SAYILI ANA KANUNA ÝÞLENEMEYEN HÜKÜMLER :
1) 2/3/1988 tarihli ve 34l4 sayýlý Kanunun Geçici Maddeleri:
Geçici Madde 1 -(Deðiþik birinci fýkra: 7/8/1990 - KHK - 429/1 md.; Aynen
kabul: 17/6/1992-3811/1 md.) 775 sayýlý Kanun hükümlerine göre Bayýndýrlýk ve
Ýskan Bakanlýðýnýn yetkisine dayanýlarak baþlatýlmýþ veya baþlatýlacak olan iþ
ve iþlemlere adý geçen Bakanlýkça devam edilir.
(Deðiþik: 7/8/1990 - KHK -429/1 md.; Aynen kabul:17/6/1992-3811/1 md.) Bu
Kanunda öngörülen devir iþlemleri ile, birinci fýkradaki iþ ve iþlemler 9/9/1985
tarihinden itibaren engeç onbeþ yýl içinde sonuçlandýrýlýr.
775 sayýlý Kanunun l4 üncü maddesine göre kurulmuþ bulunan Fonun idaresi
ile bu Fona ait bütün hak, yetki ve vecibeler de ikinci fýkrada belirtilen sü-
re içinde Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðýnca kullanýlýr.
Geçici Madde 2 - 775 sayýlý Gecekondu Kanununa göre çýkartýlmýþ yönetmelik-
ler bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren 6 ay içerisinde Bayýndýrlýk
ve Ýskan Bakanlýðýnca yeniden düzenlenerek Resmi Gazete´de yayýmlanýr.
Yeni yönetmelikler yürürlüðe girinceye kadar mezkur yönetmeliklerin aykýrý
olmayan hükümlerinin uygulanmasýna devam edilir.
Geçici Madde 3 - 3/6/1986 tarihli ve 3296 sayýlý Yetki Kanunu ile Bakanlar
Kuruluna verilen Kanun Hükmünde Kararname çýkarma yetkisi, 775 sayýlý Gecekondu
Kanunu için adý geçen Kanunla verilen süre bitimine kadar geçerlidir.
775 SAYILI KANUNDA EK VE DEÐÝÞÝKLÝK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIÐI KANUN VE HÜKÜMLERÝ GÖSTERÝR LÝSTE
Yürürlükten Kaldýran Mevzuatýn
Yürürlekten Kaldýrýlan -------------------------------
Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayýsý Maddesi
--------------------------------------------------------------------
775 sayýlý Gecekondu Kanununun 3/5/1985 KHK/247 3
6 ncý maddesi
775 sayýlý Gecekondu Kanununun 2/3/1988 3414 3
6 ncý maddesi
KANUNLAR, AÐUSTOS 1992 (EK - 13)
775 SAYILI KANUNDA EK VE DEÐÝÞÝKLÝK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜÐE GÝRÝÞ TARÝHÝNÝ GÖSTERÝR LÝSTE
Kanun Yürürlüðe
No. Farklý tarihte yürürlüðe giren maddeler giriþ tarihi
-------------- --------------------------------------- ----------------
1990 -- 15/5/1976
3016 -- 20/6/1984
KHK/247 -- 11/6/1985
KHK/250 -- 9/9/1985
3414 -- 11/3/1988
3520 -- 10/2/1989
KHK/429 -- 14/8/1990
3811 -- 3/7/1992
Bu sitede kullanýlan eserler ile veri tabanlarý Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu uyarýnca koruma altýndadýr. Bu sitede yer alan yazýlar ile kamusal ve anonim olanlar dýþýndaki linkler sahiplerinin izniyle yayýnlanmaktadýr. FSEK´na uymak ve eser sahibiyle sitenin adý verilmek þartýyla alýntý yapýlabilir. Doðrudan bir esere ya da bölüme link verilemez. © H U K U K C U . C O M